Çay Hazırlamada Dikkat Edilecek Hususlar

Ø Çay için taze, yumuşak, kireçsiz su kullanılmalıdır.

Ø Suyun kaynama noktasına gelmesi sağlanmalıdır.

Ø Çay suyunu uzun süre ve yüksek ateşte kaynatmamalıdır. (Aksi takdirde suyun oksijeni kaybolur ve lezzeti azalır.)

Ø Mümkünse porselen demlik kullanılmalıdır.

Ø Kullanılacak çay miktarı doğru hesaplanmalıdır (her bardak için ortalama bir çay kaşığı dolusu çay ideal ölçü olarak alınmalıdır.)

Ø Su tam kaynama noktasında iken suyu demliğe eklemelidir.

Ø Çayın demi kaynatılmamalıdır

Ø Çayın demlenmesi için 10–15 dakika kadar beklenmelidir. (Tüm lezzetin açığa çıkabilmesi için çay en az 5–7 dakika bekletilmelidir.)

Ø Demlenen çay yarım saat içinde içilmelidir.

Çayların hazırlanmasında çok büyük farklılıklar görülmemektedir. Genel olarak demleme süresinde ve suyun kaynama süresinde küçük farklılıklar vardır. Farklılıklar aşağıda açıklanmıştır.

Çayların Hazırlanması

Demlikte Çay Hazırlama

İçinde çay demlenen genellikle porselenden veya çelikten yapılmış küçük çaydanlıktır.

Demliğin önceden ısıtılması gerekir. Demliğin ısıtılması sıcak suyun çay üzerine dökülmesi sırasında, ısı kaybını önler ve çayı çay yapan reaksiyonun gerçekleşmesini sağlar.

Kaynatılmış sudan demliğe çayın ölçüsüne uygun miktarda su konup10–15 dakika demlenmeye bırakılır.

Küçük gruplar ve evlerde çay demlemek için ideal çay araçlarıdır. Yarım saat içinde servis edilmelidir.

Ø Siyah çayın hazırlanması

Siyah çay, kuru çayın, sıcak suda demlenmesiyle hazırlanır. Demlenme sırasında kafein, organik asitler ve polifenol türevleri ve minerallerin bir kısmı suya geçer.

Demlenme süresi uzadıkça bu öğelerin suya geçen miktarları da artar. Böylece çayın rengi koyulaşır ve tadı acır. Çayın tadı polifenol türevleri ve kafeinden kaynaklanır. Siyah çay otomatlarda, çaydanlıkta ve poşet çaylar fincan veya bardakta demlenip hazırlanır.

Ø Yeşil çayın hazırlanması

Yeşil çayın hazırlanması farklıdır. Öncelikle siyah çayda olduğu gibi uzun süre bir demleme olayı söz konusu değildir. Çay suyu çok iyi şekilde kaynatılır. Su, kullanım esnasında içilebilecek sıcaklıkta olmalı, kaynar olmamalıdır. Çünkü yeşil çay yaprağı çok ince yapılı olduğu için yaprağa zarar verebilir. Demlikte veya fincanda hazırlanabilir.

· Yeşil çay hazırlamak için, porselen demliğe her bardak için bir çay kaşığı oranında yeşil çay koyunuz.

· Yeşil çayı koymuş olduğunuz demliğe, daha önce kaynattığınız taze suyu ekleyiniz.

· Yeşil çayın demlenmesi için 3 – 4 dakika bekleyiniz.

· Demlediğiniz yeşil çayı hazırladığınız bardaklara süzerek servis yapınız.

Fincanda yeşil çay hazırlığı ise şöyledir: Fincanın içerisine daha önceden ısıtılarak

hazırlanan su konulur. Suyun üzerine yeşil çay yaprağı ilave edilir. 3–4 dakika bekletilerek çayın demlenmesi sağlanır. Yeşil çay yaprakları çıkarılarak çay hazırlanmış olur.

Beyaz çayın hazırlanması

Genelde beyaz çay oldukça hafiftir. Onun için demliğe veya bardağa yeteri kadar çay eklenmelidir. Aynı çay peş peşe olmak şartıyla üç kere demlenebilir. Ancak ilk demlemedeki 6 dakikalık süreye her bir yeni demleme için ilave 2–3 dakika eklemelidir. Demde kullanılacak su (70–80 C) olmalıdır. Kesinlikle suyla birlikte kaynatılmaması gerekir. Diğer bir ifadeyle siyah çay için kullanılan sudan daha düşük sıcaklıkta olmalıdır. Kaynamış suyu 1–2 dakika dinlendirmek gerekir. Beyaz çay daha çok hafif yemeklerden sonra tercih edilir. Baharatlı yemeklerden sonra içildiği takdirde gerçek lezzetine varılamaz. Yeşil çayların çoğunda otsu bir tat varken, beyaz çayda kavunu andıran hoş bir tad vardır. İdeal dem rengi solgun sarıdır. Eğer içeceğiniz beyaz çay tek içimlik poşetler (sallama) halinde hazırlanmış ise, sadece 30-60 sn arasında sıcak suda bekletilmelidir. Daha fazla bekletilmemelidir.

Semaverde Çay Hazırlama

Semaverde çay demleme Türk çay kültürünün önemli bir parçasıdır. Geçmişte semaver keyfi aile ziyaretlerinin, çay bahçeleri ve pikniklerin ayrılmaz bir parçasıydı. Günümüzde çok sık kullanılmasa bile bazı çay bahçelerinde sevenleriyle buluşmaya devam etmektedir.

Rusların çay kültüründede semaverin önemli bir yeri vardır. Semaverler elektrikli ve kömürlü olarak ikiye ayrılmaktadır. İki parçadan oluşur;

Su Haznesi ve Demlik. Su haznesine yeterli miktarda su doldurulur ve elektrikliyse prize fişi takılır ısı ayarı yapılır. Kömürlü semaverse kömür haznesine yeteri kadar kömür ya daha önceden kor haline getirilip konur ya da kömür hazneye konduktan sonra ateşlenir.

Kaynayan sudan uygun miktarda daha önce hazırlanmış demliğe boşaltılıp semaverin üstüne konup demlenmeye bırakılır.